ŞIRNAK BAROSU

İNSAN HAKLARI, İŞKENCEYİ ÖNLEME VE CEZAEVİ KOMİSYONU

SİLOPİ CEZAEVİ’NDEKİ

SİYASİ MAHKUM DURUMLARINA İLİŞKİN RAPOR

Baro Yönetim Kurulumuz tarafından, Silopi K1 Tipi Cezaevi’nde hükümlü yatan siyasi mahkumların sorunlarını gidermek ve cezaevi şartlarını evrensel haklara uygun bir şekilde düzenlemek maksadıyla komisyonumuz görevlendirilmiştir. 15.01.2014 tarihinde Baro Yönetim Kurulu kararına istinaden komisyonumuz Cezaevi’ne gitmiş, ilk önce siyasi mahkumlarla özel bir görüşme yapılmış daha sonra Ceza evi İdaresi ve yetkili savcılık ile görüşmeler yapılmıştır.

Silopi K1 Cezaevi’nde yatan siyasi mahkumlar; Zeki KUNUR, Özgür Yüce, Naymi ÇETİN, Habib GÜLER, Musa ZEYREK, Fırat LEVENT ile yapılan görüşmelerde aşağıdaki sorunlar dile getirilmiştir;

SORUNLAR:

1.      Şu an itibariyle en büyük sorun siyasi mahkumların adli mahkumlar ile 50-55 kişilik aynı koğuşta kalmak zorunda bırakılmalarıdır.

2.      Böyle bir cezaevi idaresi uygulamasından maksat, siyasi mahkumların kitap okumalarını, gündemi takip etmelerini engellemek ve psikolojik şiddet türü olarak onların siyasi fikir ve düşüncelerinden uzak tutmak gayesi olduğu düşünülmektedir.

3.      Siyasi mahkumların işbu sorunlarını dile getimek ve çözmek maksadıyla Adalet Bakanlığı Cezaevi Genel Müdürlüğü’ne ve TBBM Cezaevi İzleme Komitesi’ne yazılar yazılmış, gelen cevaplarda Silopi K1 Tipi Cezaevi İdaresi’ne işbu sorunları giderilmesi talimatları aktarılmış olmasına rağmen halen bu sorunlar giderilmemiştir. Mahkumlar tarafından işbu yazı cevaplarından Adalet Bakanlığı’ndan gelen 10.01.2014 tarihli cevap ekini komisyonumuza vermişlerdir. Bunu ekte sunuyoruz.

4.      Cezaevi idaresi tarafından siyasi mahkumlara karşı psikolojik baskı uygulamak için çeşitli bahaneler uydurduklarına ilişkin düşünceleri olmuştur. Bunlardan en önemlisi, aynı koğuştaki adi suç mahkumlarının Posta gazetesini okumalarını engelleme eylemlerine kalkıştıklarına yönelik eylemler. Bu yüzden gardiyanların kendileriyle hiçbir şekilde iletişim kurmadıkları ya da kurmamaları yönünde idare tarafından yönlendirilmiş ve diğer mahkumlara nazaran ayrımcı uygulamalara maruz bırakıldıklarını ve idare olarak sorunlarını dinleyebilecek bir muhatap bulamadıklarından şikayetçi olmuşlardır.

5.      Koğuş sorumlusu seçimlerinde büyük sorunlar yaşanmaktadır. Bilindiği üzere Cezaevi Yaşamında koğuş sorumlusunun mahkumlar ile idare arasında iletişim aracı olması büyük önem arz etmektedir. Adi suç mahkumlarının sayıca çok olması, koğuş sorumlusunun adi suçlular arasından seçilmesine yol açmaktadır. Böyle bir uygulama, adi bir suçtan mahkum olan bir insanın siyasi mahkumların sorunlarını dinleme ve giderme becerisinden yoksun olduğu ve siyasi mahkumların isteklerini idareye doğru bir şekilde açıklayabilecek bir sorumlunun olmaması önemli bir sorun olarak görülmektedir

6.      Siyasi mahkumlar, Cezaevi sorumlu Savcısına yeterli bir şekilde sorunlarını iletememekte, bizzat görüşmeler sağlanamamakta ve gönderdikleri dilekçeler cevapsız kalmaktadır.

7.      Silopi K1 Cezaevinde sayıca 55-60 kişi kalmasına rağmen, tek bir ankesör cihazı ile tek bir banyonun olması diğer başka bir sorun olduğu anlaşılmıştır.

ÇÖZÜMLER:

1.      Siyasi mahkumlar ile yapılan toplantıdan hemen sonra, sorunların en yakın muhatabı olan Cezaevi İdaresi ile görüşme sağlanmıştır.

2.      İdare tarafından siyasi mahkumların kendilerini muhatap almadıklarını, sürekli Adalet Bakanlığı’na ya da TBMM gibi üst kurumlara kendilerini şikayet ettiklerini ve bu yüzden kanundan kaynaklanan cezaevi uygulamasındaki takdir haklarını siyasi mahkumlar açısından pek olumlu bulmadıklarını dile getirmişlerdir. Komisyon olarak İdare’ye mahkumların yetkili kurumlar nezdinde yazışmaları ve dilekçe hakları onların vazgeçilmez hakları olduğu, sırf bu hakları kullanmalarından ötürü ayrıcım uygulamalara maruz bırakılamayacağı bildirilmiştir. Gerektiğinde yetkili muhatap olarak komisyonumuzun her türlü sorunu dinlemeye ve gidermeye hazır olduğumuz dile getirilmiştir. Bu yaklaşımımız idare tarafından büyük bir anlayışla karşılanmış ve kendilerinin de bu tür sorunlar karşısında muzdarip olduklarını, iletişim eksikliği yaşadıklarını ve komisyonumuz tarafından siyasi mahkumların durumlarında ilişkin dile getirilen sorunları gidermeye sonuna kadar yardımcı olacaklarını, onlar hakkındaki takdir haklarını kesinlikle olumlu değerlendireceklerini bildirmişlerdir.

3.      Yukarıda dile getirilen ayrımcı uygulamalar yapmadıklarını, siyasi mahkumlar ile adi mahkumların aynı koğuşta kalma gerekçelerinin ise fazla bir koğuşlarının olmadığını, yer sıkıntısı çektiklerini ve normal kapasiteden daha yüksek sayıda mahkum kaldığını söylemişlerdir. Komisyonumuz tarafından küçük bir koğuşun siyasi mahkumlara sağlanabileceğini ve gerektiğinde 10 kişiye kadar mahkumun kalabileceğini, idare tarafından takdir olunan 4-5 adi mahkumun siyasi mahkumun yanında tutulabileceğini çözüm önerisi olarak belirttik. Kendileri tarafından işbu çözüm önerimiz olumlu karşılanmıştır.

4.      Silopi K1 Cezaevinin çok eski olduğu, Şırnak Cezaevinin yapılması ve bitme aşamasına geldiği, bu nedenle Silopi K1 Cezaevinin oraya taşınacağından ötürü 1 Ankesör ve 1 banyo bulundurulduğunu, kendileri için de bir problem olduğunu söylemişlerdir. Bu itibarla işbu sorunun taşıma gerçekleştiği vakit giderileceği açıklanmıştır.

5.      Cezaevi Yetkili Savcısı ile görüşme sağlanmış ve yetkili savcı da komisyonumuzun işbu sorunlara olan gayretlerinden dolayı memnuniyet duyduklarını, yukarıda açıklanan en önemli sorun sayılan siyasi mahkumların ayrı bir koğuşa naklinin sağlanılacağını ve bu şekilde kendi koğuş sorumlularını seçebileceğini, idare ve savcılık ile yaşanılan iletişim sorununun giderilebileceğini açıklamışlardır.

NETİCE        : Siyasi mahkumlar, Cezaevi İdaresi ve yetkili Savcı ile yapılan görüşmeler neticesinde, komisyon olarak, siyasi mahkumların Cezaevi uygulamasından kaynaklanan hak ihlallerinin yaşandığı, bu ihlallerinin iletişim eksikliğinden kaynaklandığı ve komisyon olarak bizzat muhataplarla görüşmeler yapılarak sorunlar dile getirildiğinde, bu sorunların giderildiğini ve hak ihlallerinin ortadan kaldırıldığını sayın Baro Yönetim Kurulumuz’un bilgisine sunuyoruz. 04.02.2014

Saygılarımızla,

   Komisyon Başkanı                                                                                   Koordinator

Av. Hüsnü ŞAVLUK                                                                  Av. Aziz TOKAY

   Başkan Yard.                                            Üye                                                    Üye

Av. Yusuf BİNİCİ                           Av. Hakim TANIŞ                           Av. Cevat KUNUR 

            Üye                                                    Üye                                                    Üye